Muzeum Regionalne PTTK
W ciągu 5 lat istnienia Izby Pamięci i Tradycji Ziemi Koneckiej wiele osób zwiedzających ekspozycję było zaskoczonych ilością i wartością historyczną zgromadzonych w niej przedmiotów. Bardzo często wyrażano opinię, że obecny stan placówki zdecydowanie przekracza zakres wyobrażalny dla przeciętnej izby regionalnej. Sugerowano, aby podnieść jej rangę poprzez przekształcenie w muzeum. Łatwiej przecież zaprosić turystę do odwiedzenia muzeum, niż do złożenia wizyty w izbie, której nazwa kojarzy się ze skromnym kącikiem szkolnym. Tak, ale gdzie znaleźć wykwalifikowane kadry. Nawet jeżeli pojawi się muzealnik z wykształceniem kierunkowym, to jak nakłonić go do pracy społecznej bez wynagrodzenia. Problem na tym etapie niejako rozwiązał się sam. Złagodzenie zapisów sejmowej „Ustawy o muzeach” z dnia 21.11.1996 r., wprowadzone jej nowelizacją 29 czerwca 2007 r. otwarło drogę do powstawania małych i prywatnych muzeów. Dlaczego nie miałby skorzystać z takiej okazji konecki PTTK, tym bardziej, że posiadane zbiory niczym nie ustępują podobnym obiektom, np. w Starachowicach, czy w pobliskim Fałkowie ...
![](/images/muzeum/ustalenia.jpg)
Ryc 26. Uzgodnienia w sprawie powołania muzeum z Andrzejem Danowskim,
przewodniczącym Komisji Opieki nad Zabytkami ZG PTTK.
Decyzja zapadła. Podjęcie wszelkich procedur prawnych poprzedziły liczne rozmowy i uzgodnienia. W dniu 5 września 2008 r. w Żarnowie doszło do spotkania prezesa Oddziału z Andrzejem Danowskim, przewodniczącym Komisji Opieki nad Zabytkami ZG PTTK. Uzgodniono harmonogram działań, który dopracowany został w późniejszych rozmowach telefonicznych. Szczegóły uzgodniono podczas trzydniowego seminarium szkoleniowego muzealników w Łodzi. Pracownik Biura ZG Paweł Zań, odpowiedzialny za funkcjonowanie placówek muzealnych. Wyraził swoje zadowolenie ze stanu prawnego w jakim funkcjonowała Izba, podkreślając jednocześnie potrzebę tworzenia koneckiego muzeum od początku do końca w oparciu o obowiązujące przepisy, w tym szczególnie w zgodności z zapisami Ustawy o muzeach. Wcześniej, w osobistych rozmowach z Sekretarzem Generalnym ZG PTTK Andrzejem Gordonem, uzyskano zapewnienia poparcia dla idei tworzenia w strukturach Towarzystwa regionalnego muzeum w Końskich. Ze strony przedstawiciela naczelnych władz PTTK padły także deklaracje pomocy w poszukiwaniu i pozyskiwaniu ciekawych regionaliów.
![](/images/muzeum/uchwala.jpg)
Ryc. 27 Uchwała Zarządu Głównego PTTK zezwalająca na powołanie w Końskich
Muzeum Regionalnego PTTK.
Wobec tak przygotowanego przedpola Zarząd Oddziału na swoim posiedzeniu w dniu 30 września 2008 r. podjął uchwałę intencyjną Nr 4/2008 o przekształceniu Izby Pamięci i Tradycji Ziemi Koneckiej w Muzeum Regionalne PTTK. Kilka dni później wystosowano do Zarządu Głównego PTTK w Warszawie wniosek o wyrażenie zgody na utworzenie w Końskich placówki muzealnej pod szyldem PTTK. Do wniosku dołączono, mające wpływ na podjecie szybkiej decyzji, kluczowe załączniki jak : Regulamin Izby, protokół z zebrania założycielskiego Rady Społecznej, umowę z firmą ochroniarską oraz umowę najmu lokalu, uchwały Zarządu Oddziału dotyczące działań muzealnych, a także wydane drukiem materiały promocyjne i zdjęcia ekspozycji. Wobec przedłożenia wszystkich wymaganych dokumentów, opiniująca wcześniej wniosek Komisja Opieki nad Zabytkami ZG PTTK wyraziła swoją aprobatę, nie znajdując przeszkód formalnych, ani merytorycznych. Po zapoznaniu się z tą opinią, w drugim dniu posiedzenia plenarnego w Warszawie, 23 listopada 2008 roku Zarząd Główny PTTK podjął oczekiwaną uchwałę nr 303/XVI/2008 zobowiązującą Oddział PTTK w Końskich do przekształcenia istniejącej Izby w Muzeum Regionalne PTTK oraz polecając jego prowadzenie zgodnie z Ustawą o muzeach i Ustawą o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.
Przystąpiono do porządkowania i segregowania zbiorów. Postanowiono pozostawić do wglądu zwiedzającym to co jest najwartościowsze z historycznego i kolekcjonerskiego punktu widzenia. Pozostałe dokumenty i przedmioty, dotychczas eksponowane, trafiły do pomieszczenia magazynowego. Do prac opisujących eksponaty włączyli się prywatni kolekcjonerzy. Rozpoczął się żmudny proces inwentaryzacji zbiorów.
24 stycznia 2009 roku, a więc dokładnie w przeddzień piątej rocznicy powstania Izby wykonano zalecenia jednostek nadrzędnych, a tym samym spełniono wymogi zapisane w Ustawie o muzeach. Na posiedzeniu Zarządu Oddziału uchwałą nr 1/2009 w miejsce istniejącego Regulaminu Izby przyjęto Regulamin Muzeum, a dotychczasową funkcję kierownika zamieniono na stanowisko dyrektora Muzeum. Decyzje te nie wpłynęły w żadnym stopniu na sposób funkcjonowania placówki oraz społeczny charakter jej prowadzenia.
![](/images/muzeum/glosowanie.jpg)
Ryc. 28 Głosowanie członków Zarządu Oddziału PTTK w sprawie powołania
Muzeum Regionalnego w dniu 24 stycznia 2009 r.
Z chwilą powołania Muzeum zmianie uległy zewnętrze oznaki na obiekcie. Wykonano nowe tablice informacyjne przy drzwiach wejściowych oraz zmodernizowano, rzeźbiony w drewnianej kłodzie, szyld znajdujący się na balkonie budynku.
W dniu 2 lutego 2009 r. złożono wniosek w sprawie uzgodnienia treści Regulaminu Muzeum do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego. Otrzymanie pozytywnej opinii zamknie rozdział tworzenia muzeum na prawnych fundamentach. Od tej pory Minister Kultury sprawować będzie ogólny nadzór nad konecka placówką.
![](/images/muzeum/uchwala2.jpg)
Ryc. 29 Uchwała Zarządu Oddziału w sprawie utworzenia Muzeum Regionalnego PTTK
Już same zapowiedzi istnienia placówki pod nową nazwą przyniosły efekt w postaci pozyskania nowych eksponatów. Wyraźne ożywienie nastąpiło po ukazaniu się drukiem „Słownika Biograficznego Krajoznawców Kielecczyzny”. Zorganizowane w dniu 13.12.2008 r. spotkanie z jego autorami rozpoczęło się od zwiedzania Izby Pamięci, a zakończyło uroczyście w Domu Kultury „Egipcjanka”. Podczas dyskusji wspominano postacie koneckich krajoznawców i podejmowane przez nich próby tworzenia w Końskich muzeum. Ze strony obecnych gości padły liczne deklaracje współpracy. W krótkim czasie muzealna ekspozycja wzbogaciła się o fotografie z działalności koneckiego Oddziału PTTK, stare czasopisma i maszynopisy publikacji prasowych. Pozyskano wartościowe sprzęty, jak trzy tulskie samowary z końca XIX wieku, okazały młynek do kawy z tego samego okresu, oryginalne XVII – wieczne miedzioryty, wykonaną samodzielnie podczas II wojny światowej kołyskę dla niemowlaków, czy pierwsze dostępne na polskim rynku urządzenia do magnetycznego zapisu dźwięku.
W dniu 04.03.2009 r. zgodnie z uchwalonym wcześniej regulaminem Zarząd Oddziału powołał 9-cio osobową Radę Muzeum. W jej skład weszli :
1. | Bogdan Soboń | V-ce Starosta Konecki |
2. | Emilian Niemiec | Redaktor nacz. "Ziemi Odrowążów" |
3. | Antoni Szkurłat | Radny Powiatu Koneckiego |
4. | Jolanta Milczarek | Dyrektor biblioteki Publicznej |
5. | Danuta Pakos | Dyrektor Banku Spółdzielczego |
6. | Adam Sosnowski | Regionalista |
7. | Krzysztof Woźniak | Regionalista |
8. | Krzysztof Wiatr | Regionalista |
9. | Wojciech Pasek | Dyrektor Muzeum |
W grudniu 2008 roku opracowano projekt medalu nagrodowego dla osób i instytucji zasłużonych dla Muzeum. Medal z numerowanym certyfikatem nadania przyznaje Zarząd Oddziału na wniosek dyrektora Muzeum. Jego pierwsze wręczenia nastąpiły w dniu 21.03.2009 r. podczas Zjazdu Oddziału PTTK na którym podsumowano pięcioletni okres istnienia Izby Pamięci. Na uroczystym spotkaniu uhonorowano wszystkie osoby, które udzieliły pomocy w adaptacji pomieszczeń oraz których dary utworzyły ekspozycję muzealną.
Muzeum posiada trzy działy : historyczny, etnograficzny i krajoznawczy. Wśród eksponatów nie ma dóbr kultury o szczególnej wartości materialnej. Jest za to bardzo dużo drobnych regionaliów mających znaczenie poznawcze dla mieszkańców powiatu i osób pragnących zapoznać się z jego historią. Wartość zbiorów może ulec zmianie z chwilą powstania muzeum. Dziś duży procent w obecnej ekspozycji stanowią depozyty. Właśnie od faktu powstania muzeum wielu starszych wiekiem konecczan i kolekcjonerów uzależniło przekazanie placówce posiadanych zabytków.
Muzeum Regionalne PTTK w Końskich jest dwunastą tego typu placówką w kraju firmowaną przez Polskie Towarzystwo-Turystyczno Krajoznawcze. Powstałe wcześniej muzea PTTK mają swoje siedziby w Dobczycach, Golubiu-Dobrzyniu, Gorlicach, Iwanowicach, Krakowie-Bronowicach, Muszynie, Nowym Targu, Ojcowie, Olkuszu, Puławach, i Starachowicach. Indywidualne zwiedzanie odbywa się w godzinach pracy Biura Obsługi Ruchu Turystycznego. W dni robocze w godzinach od 8.00 do 16.00, a w dni wolne od pracy po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym. W miarę potrzeby zorganizowane grupy szkolne i wycieczkowe oprowadza po ekspozycji przewodnik turystyczny umawiany również na konkretny termin.