Kazanów
Niewiele wiadomo o początkach i pierwszym okresie dziejów Kazanowa, starożytnej siedziby rodu Kazanowskich, wsi położonej u źródeł rzeczki Węglanki. Nazwa jej należy do dzierżawczych, określających miejscowości od imienia, przezwiska och dawnego właściciela lub założyciela – w tym przypadku od osoby Kazan. Na początku XIII wieku należał Kazanów z kilkoma okolicznymi wsiami do wywodzącego się z Końskich biskupa krakowskiego Iwo Odrowąża. Świadczy o tym wzmianka w dokumencie z roku 1222 dotyczącym przekazania przez biskupa wsi jego krewnemu Wisławowi. Wspominali o Kazanowie historycy i kronikarze Polski. Żyjący w XV wieku Jan Długosz podaje, że w roku 1440 Kazanów należał do Dominika Litwosza, pieczętującego się herbem Grzymała. Opis wymienia we wsi 5 łanów uprawnych, ogród i folwark rycerski płacący powinności do Końskich. Charakterystycznym dla owych czasów fragmentem tego opisu jest pochlebne dla Kazanowa stwierdzenie karczmy nie ma.
W wykazie miejscowości wchodzących w skład parafii istniejących w roku 1521 wymienia Łaski Kazanów jako wieś należącą do parafii Końskie. Przez dłuższy czas był w posiadaniu rodu Kazanowskich, którzy w dziejach wsi odegrali znaczną rolę. Z histirycznych przekazów wynika, że pragnąc podnieść znaczenie swej siedziby ubiegali się o ulokowanie tam parafii, co nie doszło do skutku z powodu niechętnego stanowiska koneckiej parafii nie chcącej zapewne pozbawiać się otrzymywanych z Kazanowa danin i innych obowiązujących w tym czasie świadczeń. W roku 1529 wybudował Mikołaj Kazanowski pierwszy we wsi drewniany kościół, a jeden z jego nastepców Hieronim Kazanowski wybudował w roku 1627 również drewniany klasztor. Z czasem obie budowle podupadły i zostały zastąpione murowanymi, które z niewielkimi zmianami przetrwały do naszych czasów, stanowiąc prawnie chronione zabytki. Obecny kościół i część klasztoru Bernardynów wybudowano w drugiej połowie XVII wieku staraniem Izabelli Lipskiej starościny rawskiej. Ukończony w 1694 roku i odnowiony po pożarze roku 1802 kościół posiada wiele cennych zabytków. Wśród nich najciekawsze to; główny ołtarz rokokowy z ok. 1773r., ołtarz barokowy z połowy XVIII wieku i kilka cennych obrazów. Jednym z najbardziej interesujących obiektów jest płyta nagrobna Zofii Kazanowskiej, chorąży sandomirskiej z wyrzeźbioną postacią zmarłej, która jak głosi napis czternastego roku lat swoich w małżeństwo dana 1643 wiek ukończyła (zmarła). Podziemia kościoła kryją kamienne trumny Kazanowskich pochodzące z XVII wieku.
Bardziej niełaskawym okazał się los dla zabytkowego klasztoru Bernardynów, z lat 1772-1781. Od czasu skasowania przez zaborców klasztoru po upadku powstania styczniowego w roku 1864, okazały gmach opustoszał. Częściowo uszkodzony podczas działań wojennych w 1939r. po wielu latach doczekał się odbudowy, słuzy obecnie tamtejszej parafii. Spuścizna odległej przeszłości są także nikłe pozostałości bliżej nieznanej budowli, prawdopodobnie zamku Kazanowskich.
Tragiczne dni przeżywa miejscowość w czasie kampanii wrześniowej 1939 roku, kiedy oddziały polskiej 36 Dywizji Piechoty usiłowały w nierównym boju zatrzymać prących na Końskie z kierunku Przedborza żołnierzy Wehrmachtu. 7 września doszło do dramatycznych walk, w czasie których zgliszcza zniszczonej przez niemiecką artylerię wsi, dwukrotnie przechodziły z rąk do rąk. W walkach wyróżniał się szczególnie 169 pułk piechoty, zadając Niemcom duże straty. Społeczeństwo Ziemi Koneckiej uczciło bohaterskich żołnierzy pomnikiem, którego odsłonięcie nastąpiło 7.IX.1969r. Złożono pod nim 31 urn z ziemią z miejscowości upamiętnionych walkami z okupantem lub krwawymi represjami dokonanymi przez hitlerowców.
Źródło: Ziemia Konecka - Przewodnik turystyczny, 2001, Agencja JP, Kielce
Dodatkowe informacje
- Odległość (km): 36,3